Kırgız dili

Vikipediya saydından
Kırgız dili
Кыргыз тили
Kırgız tili
قىرعىز تىلى
Kırgız dili laf eden devletlär Kırgızistan bayrak Kırgızistan
Afganistan bayrak Afganistan
Pakistan bayrak Pakistan
Tacikistan bayrak Tacikistan
Günduusu Türkistan bayrak Günduusu Türkistan
Türkiye bayrak Türkiye
Rusiya bayrak  Rusiya
Moldova bayrak  Moldova Respublikası
Romıniya bayrak  Romıniya
Ukrayna bayrak Ukrayna
Serbiya bayrak Serbiya
 Yaponiya
Makedoniya bayrak  Poyraz Makedoniya
Kişi sayısı 4,5 milion
Sıra --
Dil aylesi Altay
Türk dilleri
Kıpçak
Kırgız
Yazı Kiril alfaviti
Ofițial dil
Ofițial dil Kırgızistan bayrak Kırgızistan
Akademiya ---
Dil kodları
ISO 639-1 ky
ISO 639-2 kir
ISO 639-3 kir
SİL KY

Kırgız dili Кыргыз тили, Kırgız tili, قىرعىز تىلى Türk dilleri grupasına giren dil, angisindä laf eder kırgız halkı. Kırgızistan, Afganistan, Pakistan, Tacikistan, Günduusu Türkistan, Büük Britaniya, Rusiya, Kanada, Franțiya, Avstriya, Germaniya hem Yaponiya, laf eder bu dilde. Bu dilde laf eder 4.5 miliona yakın insan. Kırgızistanın ofițial dili.

Kırgız alfavitleri[diiştir | kaynağı değiştir]

Kiril alfaviti: Kırgızistan'da,
Arap alfaviti: Kitay Halk Respublikası'nda yaşamaa Kırgızlar tarafından kullanmaa.
Kiril alfaviti Kırgız ad Arap alfaviti Başka alfavitle yazmaa Latin alfaviti
(1928—1940)
IPA
А а а ا A a A a /ɑ/
Б б бе ب B b B в /b/, [w], [v]
В в ве ۋ V v V v /v/
Г г ге گ
ع*
G g G g, Ƣ ƣ /ɡ/ [ʁ]
Д д де د D d D d /d/
Е е e ه E e E e /je/, /e/
Ё ё ё يو Yo yo Yo yo /jo/
Ж ж же ج C c/J j Ç ç (Ƶ ƶ 1938-1940) /dʒ/
З з зе ز Z z Z z /z/
И и и ى İ i I i /i/
Й й ий ي Y y J j /j/
К к кa ك
ق*
K k K k, Q q /k/, [q], [χ]
Л л эл ل L l L l /l/
М м эм م M m M m /m/
Н н эн ن N n N n /n/
Ң ң ың ڭ Ń ń Ŋ ŋ /ŋ/
О о о و O o O o /o/
Ө ө ө ۅ Ö ö Ɵ ɵ /ø/
П п пe پ P p P p /p/
Р р эр ر R r R r /r/
С с эс س S s S s /s/
Т т те ت T t T t /t/
У у у ۇ U u U u /u/
Ү ү ү ۉ Ü ü Y y /y/
Ф ф эф ف F f F f /f/
Х х ха ح H h X x (H h 1928-1938) /χ/ (=/k/)
Ц ц це تس Ț ț Ts ts /ʦ/
Ч ч че چ Ç ç C c /tʃ/
Ш ш ша ش Ş ş Ş ş /ʃ/
Щ щ ща - Şç şç Şc şc /ʃtʃ/, /ʃː/
Ъ ъ ажыратуу белгиси - - - -
Ы ы ы ى I ı Ь ь /ɯ/
Ь ь ичкертүү белгиси - - - -
Э э э ه É é E e /e/
Ю ю ю يۋ Yu yu Yu yu /ju/, /jy/
Я я я يا Ya ya Ya ya /ja/, /jɑ/
  • К + а, о, у, ы ك => ق
  • Г + а, о, у, ы گ => ع

Sayılar[diiştir | kaynağı değiştir]

1 бир (bir)
2 эки (eki)
3 үч (üç)
4 тѳрт (tört)
5 бэш (beş)
6 алты (altı)
7 жэти (ceti)
8 сэгиз (segiz)
9 тогуз (toguz)
10 он (on)

Türk dili, Kırgız dili, Saha dili karşılaştırmaa[diiştir | kaynağı değiştir]

Gagauz dili (E) Türk dili (Y) Kırgız dili (C) Saha dili (S)
yıl yıl cıl (жыл) sıl (сыл)
yaamur yağmur camgır (жамгыр) samıır (самыыр)
yaka yaka caka (жака) sağa (саҕа)
yalamaa yalamak caloo (жалоо) salaa (салаа)
yaş yaş caş (жаш) saas (саас)
yaştaş yaşdaş caştaş (жашташ) saastıı kihi (саастыы киһи)
yatmaa yat cat (жат) sıt- (сыт-)
edi yedi ceti (жети) sette (сэттэ)
el yel cel (жел) sel (сэл)
eni yeni caŋı (жаңы) saña (саҥа)
eniden yeniden caŋıdan (жаңыдан) sañattan (саҥаттан)
er yer cer (жер) sir (сир)
yıkamaa yumak (yıkamak) cuu- (жуу-) suuy- (сууй-)
yıldız yıldız cıldız (жылдыз) sulus (сулус)
irmi yirmi cıyırma (жыйырма) süürbe (сүүрбэ)
yok yok (hayır) cok (жок) suoh (суоһ)
yol yol col (жол) suol (суол)
yımırta yumurta cumurtka (жумуртка) sımmııt (сыммыыт)
yumuşak cumşak (жумшак) sımnağas (сымнаҕас)
üz yüz cüz (жүз) süüs (сүүс)

Hem bak[diiştir | kaynağı değiştir]

Dış Baalantılar[diiştir | kaynağı değiştir]



v  d  e
Türk dilleri
Ogur Bulgarca† | Çuvaşça | Hunca† | Hazarca† | Türk Avarca†
Uygur Eski türkçe† | Ayniçe²| Çagatayca† | İli türkçäsi | Lopça | Uygurca | Uzbekçä
Kıpçak Altayca | Barabaca | Başkurtça | Krım tatarca¹ | Kumanca† | Karaçay-Balkarca | Karaimcä | Karakalpakça | Kazahça | Kıpçakça† | Kırgızça | Krımçakça | Kumukça | Nogayca | Eski tatarca† | Tatarca | Urum¹
Oguz Afşarca | Azerbaycanca | Krım tatarca¹ | Gagauzça | Horasan türkçesi | Osmannı türkçesi† | Peçenekçe† | Kaşkayca | Salarca | Türkçe | Türkmence | Balkan Gagauzçası | Urumca¹
Argu Halacca
Sibir Çulımca | Dolganca | Fuy girgis | Hakasça | Şorca | Tofaca | Tuvaca | Günbatısı Yugurca | Sahaca/Yakutça
Nışannar: ¹Birden taa çok grupaya girer, ²Karışmak diller, ³Diil belli, †Ölü dil