Gagauz dili

Vikipediya saydından
Gagauz Türkçesi | Gagauz dili
Gagauz dili laf eden devletlär Gagauz Yeri
Moldova bayrak  Moldova Respublikası
Ukrayna bayrak Ukrayna
Kişi sayısı 300 000
Sıra ---
Dil aylesi Altay dilleri
Türk dilleri
Oguz dilleri
Gagauz dili
Yazı Latin alfaviti, Kiril alfaviti
Ofiţial dil
Ofiţial dil Gagauz Yeri
Akademiya ---
Dil kodları
ISO 639-1
ISO 639-2
ISO 639-3 gag

Gagauz dili, Gagauz TürkçesiTürk dilleri gruppasına giren dil, angisindä Gagauzlar laf ederlär. Hem Gagauz Yerin (Respublika Moldova) ofiţial dili. Bu dilde laf eder 150,000-e yakın insan. Türkiye Türkleri hem çoyu Gagauz Türkleri Gagauz dilini Türkiye Türkçäsinin bir lehçesi gibi görer.

Alfavit[diiştir | kaynağı değiştir]

Seftä, Gagauz dili için Urum alfaviti kullanıyerlardı. 1957 yılınan beeri, Kirill alfaviti kullanmaa başladı. Şindiki Gagauz yazısın temelindä latin alfabeti durêr.

Kiril alfaviti[diiştir | kaynağı değiştir]

А а Ä ä Б б В в Г г Д д Е е Ё ё
Ж ж З з И и Й й К к Л л М м Н н
О о Ö ö П п Р р С с Т т У у Ӱ ӱ
Ф ф Х х Ц ц Ч ч Ш ш Щ щ Ъ ъ Ы ы
Ь ь Э э Ю ю Я я

Latin alfaviti[diiştir | kaynağı değiştir]

А а Ä ä B b C c Ç ç D d Е е Ê ê
F f G g H h I ı İ i J j K k L l
M m N n O o Ö ö Р р R r S s Ş ş
T t Ţ ţ U u Ü ü V v Y y Z z

Gagauz dili kuruluşları[diiştir | kaynağı değiştir]

Moldovada gagauz dilinä bakan dört kuruluş vardı:

  1. Moldova Üüredicilik Bakannıın pedagogika İnstitutu.
  2. Moldova Üüredicilik Bakannıında gagauz dilinnän ilgili bölüm.
  3. Moldova Bilim Akademiyasın gagauzologiya bölümü.
  4. Komrat Devlet Universitetin gagauz filologiya kafedrası.

Moldova Üüredicilik Bakannıında gagauz dilinnän ilgili bölümü kapadılar. Moldova Bilim Akademiyasının gagauzologiya bölümünü sade bir doktor hazırladı. Gagauz filologiya kafedrası sade üüredicilik proţesına bakêr. Hiç bir bilim doktoru taa hazırlamadı.

Valkaneş dialektı[diiştir | kaynağı değiştir]

1965-ci yılda, tiparlandı çıktı anılmış gagauz dilin aaraştırmacısının Boris Tukanın filologiya bilimnerindä kandidatlıına bilim gradlıı için disertațiyanın avtoreferatı: «Вулканештский диалект гагаузского языка» ("Gagauz dilin valkaneş dialektı")[1].

Taa zeede okumaa[diiştir | kaynağı değiştir]

  • Ulutaş, İsmail. 2004. Relative clauses in Gagauz syntax. Istanbul: Isis Press. ISBN 975-428-283-8
  • Тукан Б.П., Колца Е.К., Покровская Л.А. "Гагаузско-русско-молдавский словарь". М. издательство Советская Энциклопедия. 1973

Kullanılmış kiyatlar[diiştir | kaynağı değiştir]

  1. Gagauz dilin valkaneş dialektı için. anasozu.com, 19.12.2020

Dış baalantılar[diiştir | kaynağı değiştir]

v  d  e
Türk dilleri
Ogur Bulgarca† | Çuvaşça | Hunca† | Hazarca† | Türk Avarca†
Uygur Eski türkçe† | Ayniçe²| Çagatayca† | İli türkçäsi | Lopça | Uygurca | Uzbekçä
Kıpçak Altayca | Barabaca | Başkurtça | Krım tatarca¹ | Kumanca† | Karaçay-Balkarca | Karaimcä | Karakalpakça | Kazahça | Kıpçakça† | Kırgızça | Krımçakça | Kumukça | Nogayca | Eski tatarca† | Tatarca | Urum¹
Oguz Afşarca | Azerbaycanca | Krım tatarca¹ | Gagauzça | Horasan türkçesi | Osmannı türkçesi† | Peçenekçe† | Kaşkayca | Salarca | Türkçe | Türkmence | Balkan Gagauzçası | Urumca¹
Argu Halacca
Sibir Çulımca | Dolganca | Fuy girgis | Hakasça | Şorca | Tofaca | Tuvaca | Günbatısı Yugurca | Sahaca/Yakutça
Nışannar: ¹Birden taa çok grupaya girer, ²Karışmak diller, ³Diil belli, †Ölü dil