Grețiya gagauzları

Grețiya gagauzları
İnsannar hepsi
30 000 yakın
Din
Ortodoks (Hristian)
Dil
Grek dili, Gagauz dili

Grețiya gagauzları — gagauzların dünnädäki en büük topluluklarınnan biri.

Grețiya gagauzları bölüner iki paya:

1. Grețiyanın eski gagauzları (Veria, Saloniki hem Seres prefekturaları)
2. Urum-türk cenkinnän sora iki padişaalık arasında insan diiştirmäsi (1923) zamanı Türkiyädän gelän gagauzlar (Evros hem Rodopi prefekturaları)

Her iki pay gagauzların bir ortak işi var ani onnarın hepsi çekiler urum pravoslav klisäsinnän, diil bulgar klisäsi.

Erli gagauzlar

Grețiyanın eski gagauzları - Veria, Saloniki hem Seres prefekturaların gagauzları 1390-cı yılda eski Gagauz Padişaalıından kalma bir lider - Luzakos Osmannı İmperiyası tarafınnan gönderiler Günbatısı Makedoniyaya (şindiki Poyraz Grețiya), Karaferye (büün Veria yaki Veroia) bölgesi gubernatoru olarak. O zamannar başlêêr gagauzların şindiki adlarılan Halkidiki yarımadasının saa hem sol taraflarında:

• Kalochori, Langadas, Perivolaki (Saloniki dolayı)
• Zichni, Nea Zichni (bulgarca Zilyahovo), Gazoros (Porna), Agios Christoforos (Horovista), Mandili (Mandil), Mesorachi (Rahovo), Dimitra (Çepelcä), Tolos, Nuska Yukarkı hem Nuska Aşaaki, Eski Seres (Sär) (Serres dolayı)
• Charitomeni (yaki Rosilovo - Drama dolayı) küülerindä peydalanması.

XX üzyılın başlarında sadä Sär (Serres) bölgesindä yaşêêrdı 3 700 gagauz. Onnardan Rosilevo hem Nuska Aşaaki oturêrdilar bulgarlarlan, Zihni, Porna hem Tolos küülerindä türklerlän bir erdä.

Eni Zihni (Zilä yaki Zilyahovo), Eski Sär, Orehovo (Rahovo) hem Nuska Yukarki küülerindä gagauzlar sadä kendileri yaşêêrdılar.

Gagauz küüleri uzanêr Prin bayırlarınnan üülen yönden Aton bayırı monastrları yakınnarına kadar (Serres hem Kavala arasında).

Surguçlar

Urum-türk cenkinnän sora iki padişaalık arasında insan diiştirmäsi (1923) zamanı Türkiyädän gelän gagauzlar - Evros hem Rodopi prefekturaları 1919-1922 cenkin bitti türklerin enseyişinnan dä türk armatası çıkardı urumnarı Anatoliyadan. 1923-cü yılda iki devlet imzaladı bir annaşma angısına görä Afina hem Ankara üzerlerinä aldılar cuvapçılık topraklarındaki hristian hem musulman insannarı diiştirmää deyni. O sırada 1 million hristian hem urum Türkiyädän erleşti grek topraklarına ne zaman 500 000 musulman hem türkler braktı Grețiya içinde kalan territoriyaları Türkiyä için.

Ama en büük problema yarandı bu zaman neçin ki annaşma tarafları esapa almadılar ki, Grețiyada var çok sayıda musulman dinindäni urumnar, vlahlar, bulgarlar hem Türkiyädä yaşêêr hristian dinindän olan topluluklar angısı diil grek (gagauzlar, karamannılar v.b.).

Eni devletin topraklarında

Onuştan Hafza-Babaeski gagauzları zornu kaldırıldılar eski topraklarınnan hem erleştiler Marița (türkçä: Meriç yaki urumca: Evros) deresin übür tarafına - eni Grețiyaya:

Evros dolayı (nom) küüleri:

• Neos Pirgos
• Keramos
• Furio
• Filako
• Amorio
• Kanada
• Spilaio
• Dilofos
• Lepti
• Ammovouno
• Ano İnoi
• Kato İnoi
• Evgeniko

Rodopi dolayı küüleri:

• Asomati
• Sostis
• Nea Kallisti

Seres dolayı:

• Hrisohorafa

Türkiyädän gelän gagauzlar taa çok erleştiler Kumçiftlii (Orestiada) hem Çiftekale (Didymoteicho) kasabaları hem bölge küülerinä (şindiki Evros dolayın poyraz payı).

Orestias bölgesi

• Ammovoyno (Αμμόβουνο) - 59 ayle
• İpsos (¶ρζος)- 33 ayle
• Valtos (Βάλτος) - 23 ayle
• Dilofos (Δίλοφος) - 24 ayle
• Furio (Θούριο) - 194 ayle
• Kavuli (Καβύλη) - 2 ayle
• Kanadas (Καναδάς) - 63 ayle
• Keramos (Κέραμος) - 16 ayle
• Kleiso (Κλεισώ) - 94 ayle
• Krios (Κριός) - 1 ayle
• Kuprinos (Κυπρίνος) - 6 ayle
• Lepti (Λεπτή) - 15 ayle
• Oinoi (Οινόη) - 237 ayle
• Ormenio (Ορμένιο) - 6 ayle
• Pali (Πάλη) - 7 ayle
• Plati (Πλάτη) - 7 ayle
• Pirgos (Πύργος) - 85 ayle
• Sageni (Σαγήνη) - 244 ayle
• Sakkos (Σάκκος) - 1 ayle
• Spelaio (Σπήλαιο) - 30 ayle
• Fulakio (Φυλάκιο) - 34 ayle.

Dimetoka bölgesi

• Asvestades (Ασβεστάδες) - 3 ayle
• Eugeniko (Ευγενικό) - 22 ayle
• Kostis (Κωστή) - 12 ayle
• Poulia (Πουλιά) - 2 ayle
• Savra (Σαύρα) - 12 ayle.

Serres dolayı Hrisohorafa küü gagauzları geldi Kara Halil küüyündän hem Orestiada bölgesi (Evros dolayı) İnoi küüyü gagauzları - Şaraplar küüyündän.