Valkaneştä gagauzçaya karşı üçüncü dalga

Valkaneştä gagauzçaya karşı üçüncü dalga

Valkaneştän gelän haberlerä görä, bu kasabada, gagauz dilin üürenmesinä karşı genä kiyatlar yazılêr. Kiyatları yazannar analar bobalar. Bunda bişey ters olmayaceydı herliim bu yazılar Valkaneş kasabasından gagauzçaya karşı çıkan artık üçüncü dalga olmaydı.

Yazılan kiyatlarda al kannı bir kaç çizi geçer: DÖRT DİL (rusça, moldovanca, angliyca ya nemşeycä yada franşuzça, gagauzça) ÜÜRENMÄÄ UŞAKLARA ZORMUŞ! Onnarın arasında en zor GAGAUZ DİLİYMİŞ! Bu üzerä da ONUN ÜÜRENMESİNDÄN VAZGEÇMÄÄ! Ya da üürenmäk saatlarını aazaltmaa. Ya da şkolaları genä FAKULTATİVA çevirmää!

Bu kiyatların peydalanmasında bir kural var – onnar herkerä peydalanêrlar ozaman AÇAN GAGAUZ DİLİN ÜÜRENMESİNİ ZAPAYA KOYMAA İSTEERLÄR. Hem herkerä onnar peydalanêrlar ilkin Vakaneştän.

Ölä oldu altmışıncı yıllarda, açan gagauz dilindä şkolaları kapadılar. Bu ilk dalgaydı.

İkinci dalga oldu seksenci yıllarda, açan gagauz dilindä şkolaları açmaa istedik. Ozaman da buna karşı oradan kiyatlar gelmää başladı (1988-1989 yıllarından “Ana Sözü” gazetalarını bakın).

Ölä olêr şindi da, açan gagauz dili yavaş-yavaş ayaa kalkmaa, kaavileşmää başladı, açan onu herbir şkolada predmet olarak üürenmää başladılar.

Acaba Valkaneşli gagauzlar kendi ama dillerini sevmeerlär mi? Kendi dilindän atılan insannar deli mi acaba! Bunu inanmêêrım!

İnanêrım bir işi - onnarı bu yan-nış yola sapıdan var? O sapıdannar kim? Bu soruş kendi cuvabını bekleer!

Bir iş belli - bunun altında nesa yatêr? Bu soruşun cuvabı nekadar çok susakta saklı kalacek, susak kırıldıynan, dolaya okadar çok koku yayılacek.

Açık mı, kapalı mı, pak mı, kirli mi yollarlan GAGAUZ DİLİNİ en aazdan zapaya koymaa, en çok ta DÜNNÄ ÜZÜNDÄN YOK ETMÄÄ savaşêrlar. Buna karşı nelär koyacez? Osa olan işlerä hep ölä saar hem dilsiz mi bakacez?