Ortadoğu: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipediya saydından
İçerik silindi İçerik eklendi
Tdl1060 (konuşmaa | yardımnar)
Değişiklik özeti yok
Tdl1060 (konuşmaa | yardımnar)
Değişiklik özeti yok
1. liniya: 1. liniya:
[[Dosya:GreaterMiddleEast1.png|250px|thumb|Orta Doğu ülkelerini dünya üzerinde gösteren harita]]
[[Dosya:GreaterMiddleEast1.png|thumb|right|270px]]
[[Dosya:Middle east graphic 2003.jpg|right|thumb|250px|Bugünkü Orta Doğu'nun [[Siyasi harita|siyasi]] ve ulaşım haritası]]
[[Dosya:Middle east graphic 2003.jpg|thumb|right|250px]]


'''Orta Doğu'''<ref>[http://tdkterim.gov.tr/bts/ Orta Doğu]TDK Büyük Türkçe Sözlük</ref> ya da '''Ortadoğu'''<ref>[http://www.dildernegi.org.tr/TR/Sozluk.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EFEC9E8A7FA3AA308F&Sozcuk=ortado%C4%9Fu&Secim=1 Ortadoğu]Dil Derneği Sözlüğü</ref>, [[Aziya]], [[Evropa]] hem [[Afrika]]'da birbirlerine en çok yaklaştıkları yerleri kapsayan ve birbirine komşu ülkelerin oluşturduğu bölge. [[Akdeniz]]'den [[Pakistan]]'a kadar uzanır ve [[Arap Yarımadası]]'nı kapsar. Orta doğu kavramı [[Avrupa]] merkeziyetçi yaklaşıma dayanır ve [[Birleşik Krallık|Britanyalılar]]ın 19. yüzyıla kullanmaya başladıkları bir kavramdır. Bu tanımlamada İngiltere ve Avrupa ülkeleri merkez kabul edilmiş; doğu, [[Uzak Doğu]], [[Yakın Doğu]], Orta Doğu gibi kavramlar buna göre tayin edilmiştir <ref>Beaumont, Peter , Gerald H. Blake, J. Malcolm Wagstaff (1988). "The Middle East: A Geographical Study." David Fulton, p.16.</ref><ref>Adelson, Roger. ''London and the Invention of the Middle East: Money, Power, and War, 1902-1922.'' New Haven: Yale University Press, 1995. ISBN 0-300-06094-7 p. 22-26</ref>.
'''Orta Doğu'''<ref>[http://tdkterim.gov.tr/bts/ Orta Doğu]TDK Büyük Türkçe Sözlük</ref> ya da '''Ortadoğu'''<ref>[http://www.dildernegi.org.tr/TR/Sozluk.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EFEC9E8A7FA3AA308F&Sozcuk=ortado%C4%9Fu&Secim=1 Ortadoğu]Dil Derneği Sözlüğü</ref>, [[Aziya]], [[Evropa]] hem [[Afrika]]'da birbirlerine en çok yaklaştıkları yerleri kapsayan ve birbirine komşu ülkelerin oluşturduğu bölge. Bu tanıma göre Orta Doğu ülkeleri [[Siriya]], [[İrak]], [[Katar]], [[Poyraz Kipra Türk Respublikası]], [[İordaniya]], [[İsrail]], [[Livan]], [[İran]], [[Palestina]], [[Saudi Arabiya]], [[Birleşik Arab Emirlikleri]], [[Oman]], [[Kuveyt]], [[Bahreyn]], [[Yemen]], [[Egipet]], [[Afganistan]], [[Pakistan]], [[Tunis]], [[Aljir]], [[Liviya]], [[Sudan]], [[Marokko]]'tır.<ref>[http://www.mep-online.org Ortadoğu Paktı (MEP)]</ref>

Bu tanıma göre Orta Doğu ülkeleri [[Siriya]], [[İrak]], [[Katar]], [[Poyraz Kipra Türk Respublikası]], [[İordaniya]], [[İsrail]], [[Livan]], [[İran]], [[Palestina]], [[Saudi Arabiya]], [[Birleşik Arab Emirlikleri]], [[Oman]], [[Kuveyt]], [[Bahreyn]], [[Yemen]], [[Egipet]], [[Afganistan]], [[Pakistan]], [[Tunis]], [[Aljir]], [[Liviya]], [[Sudan]], [[Marokko]]'tır.<ref>{{Web kaynağı| url = http://www.mep-online.org | başlık = Ortadoğu Paktı (MEP) | erişimtarihi = | yayımcı = Ortadoğu Paktı (MEP) }}</ref>

Ortadoğu kavramının öncülü Fransızların, [[Osmanlı Devleti]]‟nin toprakları için kullandığı “Yakın Doğu” tabiridir. 20. yüzyılın başlarına kadar sık sık kullanılmıştır. [[İngiltere]]‟nin 19. yüzyıldan itibaren [[Hindistan]] ve [[Çin]]‟in zenginliklerine yayılması da “[[Uzak Doğu]]” kavramının kullanılmasına neden olmuştur. Bu iki kavram batılı devletler için yeni bir bölgesel tanımlama ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. Bu doğrultuda İngilizler, Yakın Doğu terimine karşılık, Osmanlı Devleti toprakları içerisinde kalan ve Uzak Doğu‟ya geçişte önemli bir atlama taşı olan bölge için “Ortadoğu” terimini kullanmaya başlamıştır. <ref>Sedat Laçiner, Ortadoğu diye bir Yer Var mı, Uluslararası Hukuk ve Politika, Cilt: 3, Sayı:10, Ankara, 2007, s.153-155</ref>

Ortadoğu, Doğu ile Batıyı, [[Akdeniz]] ile [[Hint Okyanusu]]‟nu, Rusya ile sıcak denizleri birbirine bağlayan, aynı zamanda Doğu ile Batı arasındaki bütün ticarî ve kültürel bağlantıların yapıldığı bir bölgedir. Yeryüzünün en önemli kara ve suyollarını kumanda etmesinin kendisine kazandırdığı eşsiz jeopolitik değer, Ortadoğu‟yu tarihin ilk dönemlerinden bu yana dünya egemenliği peşinde koşan güçlerin birincil hedefi haline getirmiştir.“Kara altın” olarak tanımlanan petrolün 20. yüzyılın ilk yarısından itibaren değer kazanmasıyla Ortadoğu‟nun, dolayısıyla buradan geçen kara ve deniz yollarının stratejik önemi dünyanın hiçbir yeriyle kıyaslanamayacak derecede artmıştır.<ref>http://www.historystudies.net/Makaleler/180246529_16-Serdar%20Sakin.pdf</ref>

== Yakın Doğu ve Orta Doğu kavramlarının karşılaştırılması ==
Orta Doğu, batılı devletler tarafından bazen [[Yakın Doğu]] olarak adlandırılır. Oysa ki Yakın Doğu, Orta Doğuyla beraber [[Balkan]]ları da kapsamaktadır.<ref>Oxford Dictionary of English 2e, 2003, Oxford University Press, ''Near East'' maddesi</ref>

Bu adlandırmadaki değişiklik, [[Osmanlı İmparatorluğu]]nun yıkılmasıyla başlamıştır. Osmanlı İmparatorluğu döneminde Balkanların Osmanlı egemenliği altında olması ve farklı bir kültür motifini barındırması nedeniyle, Balkanlar ve Doğu Akdeniz sahilleri "[[Yakın Doğu]]", mezapotamya dahil olmak üzere mezopotamya ile Hindistan arasındaki bölge "Orta doğu" olarak adlandırılmaktaydı.

[[Balkanlar]]'da özgür devletlerin ortaya çıkması "ötekiler" kavramını ortadan kaldırmış ve Yakın Doğu kavramının yaygın olarak kullanılmamasına yol açmıştır. Yakın doğu kavramının kullanılmamaya başlanmasıyla Orta Doğu kavramı, [[Hindistan]] arasındaki bölge için kullanılmaya başlanmıştır<ref>{{Web kaynağı| url = http://www.stradigma.com/turkce/kasim2003/makale_01.html | başlık = Ortadoğu Neresi? | erişimtarihi = | yayımcı = stradigma.com }}</ref>.


== Orta Doğu ülkelerinden görüntüler ==
== Orta Doğu ülkelerinden görüntüler ==

Sayfanın 05.33, 18 Kirez ay 2014 datasındaki hali

Orta Doğu[1] ya da Ortadoğu[2], Aziya, Evropa hem Afrika'da birbirlerine en çok yaklaştıkları yerleri kapsayan ve birbirine komşu ülkelerin oluşturduğu bölge. Bu tanıma göre Orta Doğu ülkeleri Siriya, İrak, Katar, Poyraz Kipra Türk Respublikası, İordaniya, İsrail, Livan, İran, Palestina, Saudi Arabiya, Birleşik Arab Emirlikleri, Oman, Kuveyt, Bahreyn, Yemen, Egipet, Afganistan, Pakistan, Tunis, Aljir, Liviya, Sudan, Marokko'tır.[3]

Orta Doğu ülkelerinden görüntüler

Kaynakça

  1. Orta DoğuTDK Büyük Türkçe Sözlük
  2. OrtadoğuDil Derneği Sözlüğü
  3. Ortadoğu Paktı (MEP)